In het financiële beeld in de Perspectiefnota is een raming gemaakt van het gemeentefonds op basis van de september- en decembercirculaires 2022, aangevuld met een inschatting voor loon- en prijscompensatie die in de meicirculaire wordt toegekend. In deze Begroting is de doorrekening van de meicirculaire hier tegenover gezet, waarbij in de meicirculaire zoals gebruikelijk ook alle maatstaven meerjarig zijn geactualiseerd.
Onderstaand plaatje geeft inzicht in de incidentele en structurele ruimte die in de Begroting 2023 en 2024 vanuit het gemeentefonds ontstaat:
Mutaties Gemeentefondsuitkering sinds Begroting 2023
x € 1.000.000,00
Hieruit blijkt dat de structureel beschikbare ruimte in de Begroting 2023 slechts € 5,7 miljoen was, maar in deze Begroting 2024 verruimd is met € 40 miljoen. Dit komt door de toename van het gemeentefonds in de afgelopen circulaires, doordat de eenmalige compensatie van € 10 miljoen in 2026 structureel wordt toegekend en doordat het uitstel van het verdeelmodel beschermd wonen binnen het gemeentefonds valt en daardoor als structurele post wordt beschouwd. De keerzijde van de grotere structurele ruimte is een verkleining van de incidentele ruimte in de jaren 2024 tot en met 2026 (alles boven de streep).
Hiermee is dus gebeurd waar in de Begroting 2023 op deze plek aan gerefereerd is. De aanpassing van de accresberekening heeft geleid tot een grotere structurele ruimte en een kleinere incidentele ruimte. Waar de Begroting 2023 het noodzakelijk maakte om met name een aantal investeringen, in tegenstelling tot de gebruikelijke werkwijze, incidenteel te bekostigen, zodat de structurele lasten zo laag mogelijk zouden blijven, biedt de Begroting 2024 de ruimte om deze investeringen weer op de gebruikelijke wijze te begroten door de kapitaallasten als structurele lasten in de begroting op te nemen.
Op basis van de beschikbare informatie, met name van het Rijk, zijn de verschillende inkomsten in deze begroting volgens de gebruikelijke methode geraamd. Daarnaast zijn geen extra taakstellingen opgenomen, terwijl wel rekening is gehouden met onder andere de forse tegenvallers als gevolg van de loon- en prijsontwikkeling. Daarmee is sprake van een reëel evenwicht in deze begroting.
Binnen deze kaders is de resterende ruimte uit de meicirculaire in de voorbereiding op de Begroting 2024 meegenomen om een integrale afweging te maken in de ambities en knelpunten zoals onder andere genoemd in de Perspectiefnota. Daarbij is uiteraard rekening gehouden met de besluitvorming van de Perspectiefnota. In dit totaal van ambities, knelpunten en wensen zijn in deze Begroting 2024 afwegingen en keuzes gemaakt. Dit leidt tot het volgende totale beeld van de incidentele en structurele verrekeningen met de algemene reserve:
Financieel beeld 2024-2027 | 2024 | 2025 | 2026 | 2027 |
---|---|---|---|---|
Bedragen x € 1.000 | ||||
Uitgangspositie Begroting 2023 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Toevoeging (+) of onttrekking (-) aan de algemene reserve voorafgaand aan Perspectiefnota | 5.814 | 25.361 | -13.176 | -976 |
Waarvan structureel | 30.629 | 34.904 | 9 | 9 |
Waarvan incidenteel | -24.815 | -9.543 | -13.185 | -985 |
Autonome en overige financiële ontwikkelingen Perspectiefnota | -6.072 | -3.453 | 8.582 | -10.275 |
Waarvan structureel | -4.566 | -3.839 | 7.317 | -10.275 |
Waarvan incidenteel | -1.506 | 387 | 1.265 | 0 |
Financiële ontwikkelingen aanvullend op Perspectiefnota | ||||
Gemeentefonds en overige Rijksontwikkelingen (structureel) | 9.173 | 9.884 | 9.017 | 22.832 |
Waarvan structureel | 9.173 | 8.884 | 8.017 | 22.832 |
Waarvan incidenteel | 0 | 1.000 | 1.000 | 0 |
Beleidsontwikkelingen | ||||
Een DUURZAAM Arnhem | -12.751 | -4.781 | -5.220 | -546 |
Waarvan structureel | -818 | -411 | 150 | -446 |
Waarvan incidenteel | -11.933 | -4.370 | -5.370 | -100 |
Een GROEN Arnhem | -2.202 | 2.084 | 2.640 | -1.359 |
Waarvan structureel | -5 | -241 | -660 | -1.159 |
Waarvan incidenteel | -2.197 | 2.325 | 3.300 | -200 |
Een KANSRIJK Arnhem | -9.552 | -4.397 | -4.191 | -1.348 |
Waarvan structureel | -3.902 | -4.647 | -3.661 | -818 |
Waarvan incidenteel | -5.650 | 250 | -530 | -530 |
Een VERBONDEN Arnhem | 10.135 | 84 | 1.830 | -3.420 |
Waarvan structureel | 155 | 10 | 292 | -2.635 |
Waarvan incidenteel | 9.980 | 74 | 1.538 | -785 |
Jaarlijkse bijstellingen | -5.483 | -6.823 | -7.446 | -7.395 |
Waarvan structureel | -4.933 | -6.408 | -7.300 | -7.395 |
Waarvan incidenteel | -550 | -416 | -146 | 0 |
Totaal financiële ontwikkelingen aanvullend op Perspectiefnota | -10.681 | -3.949 | -3.370 | 8.763 |
Waarvan structureel | -330 | -2.812 | -3.162 | 10.378 |
Waarvan incidenteel | -10.350 | -1.136 | -208 | -1.615 |
Toevoeging (+) of onttrekking (-) aan de algemene reserve cf Begroting 2024 | -10.939 | 17.959 | -7.965 | -2.488 |
Waarvan structureel | 25.732 | 28.252 | 4.164 | 112 |
Waarvan incidenteel | -36.671 | -10.293 | -12.128 | -2.600 |
Totaal Financieel beeld | 0 | 0 | 0 | 0 |
Uit deze tabel blijkt dat er in 2024 een bedrag van bijna € 11 miljoen aan de algemene reserve wordt onttrokken. Dit bestaat echter uit een structurele toevoeging van ruim € 25 miljoen en een incidentele onttrekking van ruim € 36 miljoen. Dit betekent dat de begroting voor 2024 structureel sluitend is. In het jaar 2025 loopt dit saldo zelfs nog verder op naar ruim € 28 miljoen. In 2026 zakt dit ver terug naar een structureel overschot van ruim € 4 miljoen, terwijl vanaf 2027 een beperkt voordelig saldo van € 1 ton resteert. In alle jaren ontstaat er dus een structureel sluitende begroting, die wel een flinke daling laat zien.